Bart,
Philips Leuven is een van de Philips Digital Systems Laboratories en in ons akoestisch departement (9 personen) houden we ons bezig met ontwikkeling van Hoofdtelefoons en geluidsalgorithmes :
Zelf woon ik in Roosdaal (tussen Dilbeek en Ninove).
Wat je DSS'en betreft, mocht er ooit iets aan schelen, dan kan ik altijd wel zelf even kijken. Indien er iets aan DSP of uProcessor zou schelen, tja dan is dit wel pech, want die dingen zijn niet meer verkrijgbaar. Maar ik heb er toch nog een stuk of 20 staan, en in mijn rommeldoos zal ook nog wat eea liggen.
Je kan altijd wel eens op een vrijdagavond hier binnenlopen, kan ik ze nog es meten en eventueel hercalibreren.
Groeten
Stefan
Stefan,
Van harte welkom op MFBfreaks.com, en zéér hartelijk dank voor je mega uitvoerige uitleg rond alle mysteries van de DSS series. De MFB hebben we (lees: de freaks) inmiddels zo'n beetje compleet verklaard en doorgespit, maar DSS had nog wat witte vlakken op de kaart staan. Ik ben heel blij dat je de weg naar ons Forum hebt weten te vinden en ik hoop dat we je nog vaak zullen lezen!
Vriendelijke groeten,
[%sig%]
Yep, en alvast hartelijk dank voor je vriendelijke aanbod, Stefan.
Ik zal er zeker eens gebruik van maken.
Misschien kunnen we dan ook eens -indien je dit leuk vindt-
een soort van interviewtje maken voor mfb.freaks.com?!
De 940 heeft dus welk degelijk terugkoppeling,
en aangezien Sony/Jamo MFB alsook Korn&MacWay (?) al aanwezig zijn,
kan een PHILIPS DSS-afdeling niet misplaatst zijn op deze site, nietwaar? 😉
Interviewpaigna zou best stoer zijn, en uiteraard mag op deze pagina onze grote vriend Piet Gouw niet ontbreken!
[%sig%]
Geweldig. Dit is echt geweldig. Stefan, bedankt voor je uiteenzetting. Heel goed verhaal. Jammer dat Philips ermee gestopt is. Maar dat zullen wel meer freaks vinden.
Jan Scherps
aha kijk eens aan bericht van de beroemde heer Willems. Hoe vaak heb ik niet het DSS930 design doc gelezen (AES document) en dan las ik over ene heer Willems die er achter zat. En dan smulde ik over fasecorrectie etc.
hmm jaja nou ik kan wel stellen dat de bas van de DSS940 mij veel te royaal was, zoals eerder gemeld, en pogingen om de achterwand los te halen liepen op niks uit. Geen beweging in te krijgen...
Inmiddels heb ik ze verkocht...
Anyway de 940 is natuurlijk een uiterst precieze en sensationele weergever dat is duidelijk. Maar ja het verschilt allemaal sterk per ruimte waar je ze gebruikt, en zoals ook reeds eerder gemeld, de 940 bakte er niks van in mijn huiskamer, en daar wilde ik ze nou juist neerzetten. Daar draait de DSS930 dus nog steeds (sinds juni 2001...) als een tierelier. En het klinkt zeer goed, waarvoor dank! Om de zaak compleet te maken worden de 930's o.a. aangestuurd door de Philips Acoustic Edge geluidskaart met dig. out...
Dus de 930 moest net zo klinken als de FB850. Lachen. De DSS930 volgde bij mij de FB850 op en toen werd het geluid toch wel een tandje beter...
Het probleem met DSS930 is dat we vastgesteld hebben dat de rubberrand van de woofers uithardt met de tijd, wat een klein piekje rond de 2.5 kHz veroorzaakt. Dit is de reden voor het wat hardere geluid bij sommige modellen. Dit is eenvoudig op te lossen met wat egalisatie.
Specs van zulk correctie filter : Q-factor : 2.2 Centerfrequentie : 2.2 kHz Gain : -2.5 dB.
De rubberrand van deze woofers (2 * 13 cm) is destijds sterk geoptimaliseerd om de vrij belangrijke drukverschillen binnen en buiten de kast op te vangen. Sommige MFB's hadden daar ook nogal last van. Bij grote uitslag van de woofers, is de druk in de kast lager/hoger (wanneer de conus naar voor beweegt/wanneer de konus naar achter beweegt) als de druk buiten de kast zodat de normale luchtdruk de rubberrand naar binnen drukt (tegengesteld aan de beweging van de conus)Dit leidt tot het "klapperen" van de randen.. Vrij zware rubber is daarvoor gebruikt met het uithardingsprobleem als gevolg.
Zware randen en de zware conus van de woofer (Polypropyleen) maken het rendement van de woofers niet geweldig (iets van een 85 dB/Watt/Meter) zodat nogal wat forse versterkers nodig waren(80 Watt RMS, 300 Piek Klasse H).
Niet elke 930 heeft daar last van.
Er zijn wat methodes om de rubberrand met talk in te wrijven maar ik raad dat af wegens weinig reproduceerbare resultaten.
Het wat royale laag van 940 bijregelen kan pokkesimpel door de achterwand los te schroeven (Torx schroeven), vervolgens het plastic bovenstuk te verwijderen, vervolgens trimpot 3386 linksom te draaien om te hoeveelheid feedback te verminderen.
Echte freaks kunnen rustig langskomen hier in het lab te Leuven op een vrijdagavond of zo, om ze even op te meten in de dode kamer, krijg je nog een amplitude en faseplotje cadeau!
De reden voor het mooie stereobeeld van beide modellen is het resultaat van diepgaand onderzoek naar het cross-over gedrag. Ideaal gezien moeten de afzonderlijke luidsprekers zioch gedragen als akoestische lowpass en highpass filters. Heel belangrijk is de directiviteit van de luidsprekers op het cross-over punt en hun fasegedrag in dat gebied.
Aan cross-over gedrag werd in de MFB tijd nauwelijks aandacht besteed omdat men de invloed hiervan op het stereobeeld simpelweg nog niet onderzocht had.
MFB boxen hadden gewoon een tekstboek crossover wat een beetje geoptimaliseerd werd om een zo vlakke respons te krijgen. Maar dit is niet genoeg voor een open en diep stereobeeld.
Je kan 10 boxen met allemaal vlakke responsies maken maar die voor geen meter klinken.
Het MFB signaal is eigenlijk niets anders dan een oplopende laagcorrectie van 12 dB/oktaaf, aangezien de versnelling van de conus met 12 dB /oktaaf afneemt naargelang de frequentie daalt.That's it.
Hoe werden de correctiefilters gemaakt? Met een FFT analyser werd elke luidspreker gemeten (complexe akoestische transfertfunctie) . Het hele eieren eten bestond erin te weten welk gedrag de combinatie woofer/tweeter/filter diende op te leveren. Daarvoor had ik een 10-tal criteria gevonden. Hoe werden de filters nu berekend?
De complexe(=amplitude en fase) akoestische transfertfunctie werd gemeten met een FFT analyser. Vervolgens werd er een targetfucntie opsgesteld : de weergave kromme die de combinatie woofer/tweeter/filter diende te vertonen. De gemeten complexe akoestisch tranfertfunctie werd geinverteerd en vermenigvuldigd met deze target kromme(=dit is het hele eieren eten) . Dit is dus het correctiefilter. De complexiteit van dat filter werd gereduceerd (curve fitting) met een methode ontwikkeld aan de Vrije Unviersiteit Brussel.
Daaruit kwam dan een digitaal filter voor de woofer : 80 zeros, 8 polen, en voor de tweeter 40 zeros, 6 polen.
De referentieluidsprekers die ik destijds gebruikte waren de QUAD ESL 63 en BeoVox 4702(met AD5062 squawker zoals gebruikt in de eerste MFB modellen, maar daar (BeoVox 4702) was de conus ingesmeerd met bijenwas om enkele vervelende conus resonanties te dempen).
Deze technologie (DSP, niet de bijenwas...) was indertijd brandnew, nu is dit pokkesimpel : elke PC met een geluidskaart kan zo'n filter implementeren, iedereen kan een DSS maken (je moet natuurlijk wel weten wat je wilt...)
We hebben ook nog prototypes geleverd voor jawel B&W en Tannoy (Studio monitoren : heb destijds voor een 10-tal studio's in UK met het Tannoy prototype. Tannoy diende zelf de kosten voor de controller te betalen en dan konden ze niet. Vandaar dat dit project terziele ging. We hadden een 10 inch Dual Concentric gebruikt als uitgangspunt) .
B&W haalkte ook af (alhoewel ze enthousiast waren) omwille van hun High End imago : High Enders willen niet dat er met het signaal "gerommeld" wordt, tja overtuig ze maar eens van het tegendeel....Vandaar dat B&W enkel maar passieve boxen bouwt.
Aan cross-over gedrag werd in de MFB tijd nauwelijks aandacht besteed omdat men de invloed hiervan op het stereobeeld simpelweg niet onderkende
MFB boxen hadden gewoon een tekstboek crossover wat een beetje geoptimaliseerd werd om een zo vlakke respons te krijgen. Maar dit is niet genoeg voor een open en diep stereobeeld ! Je kan 10 boxen met allemaal vlakke responsies maken maar die voor geen meter klinken.
Men heeft spijtig genoeg omwille van prijsdruk het MFB principe een beetje verkracht door goedkoopmaakakties : meer plastics, dunnere kasten , de laatste versies had vlakke membranen (lees : een vlak stuk schuimplastic werd over een normale conus gelijmd wat voor heel harde opbreekpunten zorgt!
De beste MFB's zijn volgens mij de allereerste modellen.
Met vriendelijke groeten
Stefan Willems.
Hallo Stefan,
Leuk dat je hier een verhaaltje schrijft.
Ik ben erg benieuwd met welk plan de DSS serie gestart is.
Zover ik van Piet Gouw begrijp was het idee achter MFB "Small in size. Big in performance".
Door de versterkers in de box te integreren konden de problemen van kleine kasten voor een groot deel gecompenseerd worden.
Was DSS voortborduren op dit idee of was er nog een achterliggende gedachte?
Je hebt het over Duits geluid. Er is dus verschil van smaak qua geluid per land. Hoe zijn de smaken? Weet je daar iets van?
[%sig%]
Dag Cuno,
inderdaad, het uitgangspunt was hetzelfde. We hebben zelfs ook een Tiny DSS geprototyped met een volume van 1 liter, maar de woofer die je daarvoor nodig had was zo duur, dat dit idee in de prullemand verzeild raakte.
MFB kon toen niet meer, gezien de digitalisering eraan kwam : MFB stamt uit het analoge tijdperk, snap je? De wetten van de commercie zijn soms niet te doorgronden. Verder was de DSS klaar om elke samplingfrequentie aan te kunnen : 48kHz om direct aan een DAT aan te sluiten, 32 kHz voor Digitale Radio (die er nog steeds niet is gekomen) en het 44.1kHz formaat voor CD. Het concept was ook dat middels doorlinken je vanuit elek plaats in het huis je de 900-serie kon bedienen. Je kan dus met de afstandsbediening je tuner, CD of iets anders selecteren middels je DSS die in de slaapkamer staat en je CD of Tuner in je woonkamer staat.
Duits geluid toen had een typische badkuip-weergave kromme : veel laag, veel hoog : de Sis-Boem brigade!
Kijk maar eens in magazines zoals Stereoplay naar de gemeten krommes van duitse boxen... alhoewel dit stilaan verminderd : modellen zoals Canton hebben rustigere krommes.
Het engels geluid werd destijds gekarakteriseerd door nogal wat nadruk op het middengebied. Dit is historisch gegroeid : Engeland heeft niet meteen het droogste klimaat van Europa. Komt daarbij de belangrijke rol die de BBC heeft gespeeld tijdens WO2 : veel mensen kluisterden zich aan de radio , het famiale leven speelde zich sterk in de woonkamer(klimaat) , vandaar een beetje een liefde voor precieze stemmenweergave. Let op, ik heb het verhaal ook ergens gelezen, ik weet niet of dit historisch verantwoord is.
Groeten
Stefan
Hallo Stefen,
Bedankt voor je antwoord.
Weet jij ook of er in de tijd dat de langspeelplaat de belangrijkste geluidsdrager was het hoog van boxen een beetje werd geaccentueerd?
[%sig%]
Cuno,
neen niet direct. Er zijn nogal wat ontwerpers die het hoog laten oplopen boven de 10kHz. Dit heeft soms te maken met de grootte van de dometweeter.
Elke trillende zuiger (want zo kan je een luidspreker conus of dome beschouwen) gebint te bundelen wanneer de afgestraalde golflengte gelijk is aan de omtrek van de zuiger.
Een conus met diameter van 10 cm begint dus te bundelen (= heeft neiging om recht naar voor af te stralen) vanaf 345/0.1*3.1415=1098 Hz.
Een dometweeter met diameter 25 mm vanaf 345/0.025*3.1415 = 4392 Hz. Nu door de constructie (een dome of halve bol) valt dit wel mee. In de praktijk begint ie toch te bundelen vanaf een 8 kHz. Dit betekent dat minder hoogfrequent energie wordt afgestraald uit de as van de box. Dus minder reflecties tegen de muren. Er dient een goede verhouding tussen reflecties en direct geluid gehandhaafd te worden voor een life-klinkende box. Vandaar dat het hoog wat optrekken eea wat levendig maakt, omdat je ook meer zijdelingse reflecties hebt. Niemand zit pal in de luisteras van de box, dus je hoort meer van het effect van het optrekken van het hoog door de reflecties dan door het optrekken van het hoog in directe geluid.
Te veel reflecties(indirect geluid) is ook niet goed natuurlijk : dan krijg je een defocussering van de virtuele bronnen binnen het stereoplaatje (luister maar eens naar de Direct/Reflecting boxen van Bose : klinkt best aardig in het cafe , maar van precieze localisatie in de woonkamer is niet veel te merken...alhoewel het spacy klinkt)
Een oude truk is om dit te voorkomen is de volgende. Je zit op je favoriete luisterplaats. Je vraagt iemand om met een spiegeltje langs de muren te bewegen. Het moment dat je de dometweeter van je boxen ziet in het spiegeltje is de plaats waar je een sterke early reflection krijgt. Plaats daar een stukje dempingsmateriaal, en je zal horen dat je stereobeeld een stukje rustiger wordt.
Probeer maar!
Groeten
Stefan
Wederom een geweldig verhaal. Mijn vermoedden dat MFB heel goed is maar niet faserein zie ik een beetje bevestigd door bovenstaande. Wat ik me echter toch meer afvraag is wat er toch gebeurd met de enorme know-how die Philips heeft. Aan de (consumenten)produkten is het niet meer af te zien.
Maar wellich is die discussie niet goed te voeren......
JAn Scherps
Ik ben benieuwd wat er nog meer door het rode potlood
is weggestreept?
- De 1 liter DSP box.
-.....
[%sig%]
Cuno,
nogal wat , er stonden nog meer modellen op de tekentafel, satteliet subwoofer systemen, 3 wegs en 4 wegs modellen, maar zoals reeds vermeld in 1993 besliste Philips te stoppen met de HiFi separates. Het marktaandeel was echt heel laag, en voor een massa georienteerd bedrijf is dit niet te verantwoorden.
Groeten
Stefan
Stefan
je zegt Philips stopte in 1993 met "Hifi separates", mij is niet precies duidelijk wat je daarmee bedoelt.
Tot 1997-98 was Philips in de markt met interessante audio zoals DSS speakers, DCC spelers, redelijk goede speakers (FB850, FB860), en een redelijke audio serie (900 serie).
Is de ontwikkeling van al deze prachtige audio al in 1993 gestopt? Was de DSS940 ook al in 1993 klaar? Toen was de DSS930 net op de markt.
Kwamen de passieve speakers (FB825 en later) ook uit jullie lab?
groeten
Martin
