Dit onderwerp is meer een discussiepunt. Voor de meeste freaks zijn de mfb's
naast verzamel-object en hobby ook gebruiksvoorwerpen. (geldt in ieder geval
voor mij) De vraag is dan welk onderhoud of revisie nu na zo'n 20 tot 30 jaar
nodig is. Behalve ontstoffen en contactsprayen kun je niets doen en hopen dat de
beestjes maar door en door gaan.
Sommige freaks raden aan alle elco's te vervangen (ook die van de voeding?).
Zijn er mensen die daarmee ervaring hebben? Moet de versterker behalve de
ruststroom opnieuw afgeregeld worden? Welke ervaring, behalve
soldeervaardigheid, heb je nodig voor de klus?
Even concreet: welk onderhoud raden jullie aan, loop je niet het risico meer kapot
te maken dan je herstelt?
onderhoud van de rubber rand van de woofer 1 x per jaar met talkpoeder
of speciale rubberonderhouds goedje..... zou ik doen.
voor de rest.... ontstoffen is een goede!!
Ernst
Elko's van de voeding vervangen alleen als ze lek zijn. Deze zitten er als buffer.
Elko's in het systeem worden door sommige mensen volledig vernieuwd, omdat deze rechtstreeks invloed hebben op de prestaties van de box, de geluidskwaliteit bedoel ik. Vooral het hoog verbeter je aanzienlijk door "verse" elkoos.
Verder lijkt mij het 1x per zoveel jaren opnieuw afstellen van de ruststroom en (belangrijker) feedback ook wel een idee.....
[%sig%]
Ik heb het al een paar keer verteld: Electrolytische condensatoren hebben een beperkte levensduur. Het zijn de enigste passieve componenten waarbij in de databoeken een "life expectancy" word aangegeven.
Die verwachtte levensduur ligt tussen de 5.000 en 200.000 bedrijfsuren, afhankelijk van de kwaliteit en werkomstandigheden.
Een elco die op de maximale spanning bedreven word, en/of op een hoge temperatuur kan een dramatisch kortere levensduur hebben.
Nou klinkt dat erg veel, 200.000 uur maar het is 'slechts' 23 jaar. En gezien de leeftijd van de meeste MFB's zitten veel elco's aan het eind van hun levensduur, ook al hebben ze niet al die tijd aangestaan. Die 200.000 uur is een optimistische waarde, in feite is het de hoogste waarde die ik kon vinden in een "Philips Components and Materials" databoek uit 1980.
M.a.w.: De kans dat in een willekeurige MFB box van voor 1980 alle elco's anno 2003 nog aan hun specs voldoen is m.i. niet erg groot. Om nog maar niet te spreken over de andere componenten.
Dat het handig is de elco's te wisselen begreep ik al. Alhoewel ik het toe nu toe alleen gedaan heb bij elco's die echt defect bleken.
Maar andere componenten (transistoren weerstanden condensatoren ed) zou ik pas vervangen als ze het echt niet meer doen, dus defect zijn.
Ik bedoel, wat moet er nou aan een weerstand verlopen....
Of zit ik er nou echt naast.
Jan Scherps
Weerstanden kunnen ook verlopen, zeker koolweerstanden die flink belast worden. Waarom zou de ruststroom zo sterk verlopen na zoveel jaar? Ik denk dat de weerstanden rond de eindtorren aardig wat te verduren hebben. Maar het is een hoop werk extra. Misschien dat je enkele weerstanden preventief zou kunnen wisselen.
Als je weerstanden vervangt, doe dat dan door metaalfilm. Ze kosten maar weinig meer en je krijgt veel meer kwaliteit.
Is het een idee om een revisie-kit samen te stellen voor b.v. de 544? Je kunt dan componenten in het groot inkopen bij de groothandel tegen interessante prijzen. Maar dan moet je wel b.v. 20 of 50 van die kitjes gaan samenstellen (met de financiele risico's van dien). En het samenstellen en inkopen van zo'n kit is ook een hoop werk.
Zo'n kit zou dan elco's, enkele torren en weerstanden kunnen bevatten waarvan de service-ervaringen zeggen dat die vaak stuk gaan, verlopen of preventief vervangen moeten worden.
Bedankt voor de diverse reacties. Ik heb de ruststroom in mijn boxen verlaagt naar 60% van de opgegeven waarde. De geluidskwaliteit blijft hetzelfde, maar de boxen worden inderdaad minder warm. Warm betekent uitzetten en krimpen, dus minder warm is minder uitzetten en krimpen en dus beter. Misschien is er nog ergens een echte technicus die de diverse onderhouds voorschriften nog eens kritisch kan bekijken en aan de gezamelijke freaks kan doorbussen, Fred
Je kunt niet zomaar de ruststroom verlagen.
Je krijgt dan een hoop vervorming.
Die hoor je niet zo gauw hoort bij muziek maar als je een toongeneraor
of een test CD met wat tonen er op zet kun je dit duidelijk horen.
De levensduur van elco's is sterk afhankelijk van de toepassing.
Die in de voeding worden zwaarder belast dan een ontkoppel elco
aan de ingang.
Alle elco's vervangen bij een goed spelende box is meestal een optie die op een teleurstelling uitdraait.
Vaak is geen verschil te horen/meten.
Je kunt een goed spelende box herkennen door er een sinus sweep op los te laten.
Als je geen rammeltjes of kraakjes hoort is hij meestal prima in orde.
[%sig%]
Bericht bewerkt (26-05-2003 09:34)
Ik heb twee 532's waarvan bij een de hoge tonen zeer slecht uit de verf komen. Tweeter is OK. Moet ik nu alle elco's gaan vervangen of zijn er specifieke elco's bij die de hoge tonen (negatief) kunnen beinvloeden?
[%sig%]
Bericht bewerkt (21-06-2003 00:00)
Ik vervang kleine elco'tjes zodra ik twijfel. Ik heb het dan over 1, 2.2 , 4.7 10 22 uf etc etc. Deze loshalen en weer terugzetten gaat me te ver, ik zet er dan voor die 5 cent meteen een nieuwe in. Die grote jongens laat ik bijna altijd zitten. Alleen het nadeel is wel dat de elco's die ik via de groothandel koop -soms- niet dezelfde kwaliteit hebben als de orginele. Ik heb het dan niet over de capaciteit, maar lekweerstand etc etc.
Wees je daarvan bewust. Ik ga geen lezing geven over elco-kwaliteiten, gebruik het gezond verstand zou ik zeggen!
Gert-Jan, ik zou in jouw geval die kleine elco'tjes in het mid-hoog cirquit vervangen, en eventueel controleren of die eindtorren lui zijn.
NB: heb je die 532's wel op een normale manier aan de voorversterker aangesloten, of heb je zelf een 'aanpassing' gefabriceerd?
Bedankt voor je reactie.
Ik ben een redelijke leek op dit gebied, dus eindtorren controleren, daarvoor heb ik de kennis en apparatuur niet in huis. Ik heb (nog) geen originele MFB voorversterker, maar heb ze aangesloten op een gewone versterker. Ik hoor wel duidelijk verschil met de andere goede box.
Vgr Gert Jan
PS Gewone condensatoren(niet-elco's) kun je gewoon laten zitten?
[%sig%]
Bericht bewerkt (21-06-2003 00:10)
Heel gaaf onderwerp!
Het opknappen vindt ik het leukste aan een MFB box, heerlijk z'n oud onder gestoft ding dat het volgende de oude eigenaar niet meer zo goed doet.
Ik heb er laats 6 op een avond werkend gekregen [Relais schoonmaken helpt al heel veel 😉 ]Deze had ik opgekocht bij de kringloop winkel.
Ben daarna een week bezig geweest met opknappen en afregelen, ze zijn nu een aantal weken dagelijks in gebruik!
Wat ik altijd doe bij een "verse" MFB Box.
-Met water en zeep de buiten en binnenkant uitdoen, totdat ik zwart water heb. Of geel als het nicotine boxen zijn.
-Luidsprekers en emmitor weerstanden nameten, relais schoonmaken, en dan met een scheidingstrafo spanning er op en testen wat ze doen. Meestal doen ze het nog wel.
-Print los halen, en alle contacten hersolderen, slechte oude soldering weg zuigen, en schoonmaken. Beide printen, ingangsprint en versterkersprint! Op de ingangsprint zitten altijd de ingangsbussen helemaal los.
-Met goede contact spray de ingangsschakelaar en netschakelaar in spuiten, en daarna reinigen met alcohol of contact WL.
Anders gaat de achter gebleven contact spray oxideren. Nooit op de print spuiten!
-Alle "blauwe" elektrolytische condensatoren vervangen door goede Philips elco's!!
Eventueel de voedingselco en uitgangseclo’s vervangen. Is bij mij nog niet nodig geweest.
Het vervangen van de elco’s geeft meer hoge tonen, en de luispreker komt sneller in.
Ik vervang ook altijd de zekering houders, zijn altijd geoxideerd, en maken daardoor minder goed contact,
daar loop toch een behoorlijke stroom door heen
-De luidsprekers vast schroeven, randjes schoonmaken enz
-Halve dag op een lekker volume aanzetten, met je meest favoriete muziek [voor mij is dat Trance/Club muziek], om optimaal van je luidspreker te genieten. En dan volgens het datasheet, of je eigen gevoel de rust stroom en MFB feedback afregelen.
Ik wil er nog een keer een foto reportage van maken, vindt het opkappen van die dingen zo gaaf, ook oude Philips versterkers.
Deze op knap beurt heb ik bij 10 MFB’s [6x 523 en 4x 544 ] gedaan en tot op de dag van vandaag werken ze nog steeds!
Gegroet een MFB en Philips freak
/edit
De "regenboog" condensatoren zijn meestal nog wel goed, deze worden volgens mij ook niet meer door Philips gemaakt.
[%sig%]
Bericht bewerkt (22-06-2003 11:05)
Ik heb gisteren bij de Emmaus (bekende kringloopwinkel in Eindhoven) nog 2 544's gehaald die daar voor 10 euro stonden. Per stuk wel te verstaan.
Eentje doet het normaal, heeft hooguit een schoonmaakbeurt nodig. De ander staat vreselijk te brommen.
Inderdaad: losgebroken solderingen rond de DIN pluggen en het frame waar de potmeters op zitten.
Een goochemerd had een massa spoor doorgesneden bij de DIN pluggen. Waarom in godsnaam? Het was wel erg netjes gedaan - zou het een fabrieksmodificatie zijn?
Verder de veertjes in contacten wat bijgebogen met een tandarts haakje.
Snoeren zaten er niet bij dus de net entree's vervangen door euro chassis delen. Wel eerst even met een vierkante vijl het gat iets groter moeten maken.
De zekeringhouders zijn verzilverd - die slaan zwart uit bij oxydatie maar kun je rustig laten zitten - zilveroxyde is net zo'n goede geleider als zilver.
Binnenkant afwassen moet je voorzichtig mee zijn - je verwijderd heel snel de opgespoten koolstoflaag en dat is niet de bedoeling.
De juiste naam van de 'regenboog' condensatoren is trouwens 'engelse drop' 🙂
Joop
[%sig%]
Bericht bewerkt (22-06-2003 11:47)
Joop,
Wat bedoel je met binnenkant afwassen? En waar zit die opgespoten koolstof en waar dient deze voor???
[%sig%]
